In de afgelopen decennia heeft de wereld een enorme verandering doorgemaakt, en dit heeft onvermijdelijk invloed gehad op de manier waarop bedrijven risicomanagement benaderen. Met de opkomst van pandemieën en geopolitieke spanningen, zoals de COVID-19-crisis en de huidige situatie tussen Rusland en China, wordt het steeds duidelijker dat traditionele risicomanagementsystemen niet meer volstaan. Wat kunnen we verwachten van risicomanagement in 2025? Hier duiken we dieper in de veranderingen die voor ons liggen.
Globalisering en afhankelijkheid van derde partijen
De wereldwijde afhankelijkheid van Aziatische landen, met name China, heeft de afgelopen decennia de manier waarop bedrijven hun supply chains inrichten drastisch veranderd. Bedrijven zijn voor een groot deel afhankelijk geworden van externe partijen, wat leidt tot een groeiend risico. Deze afhankelijkheid roept steeds meer vragen op: zijn deze partijen wel betrouwbaar in tijden van crisis? Kunnen we vertrouwen op deze leveranciers als de geopolitieke spanningen toenemen?
De verschuiving die we de komende jaren gaan zien, is dat bedrijven kritischer zullen kijken naar hun relaties met externe leveranciers. Dit kan leiden tot een heroverweging van waar bedrijven hun productie en activiteiten laten plaatsvinden, met een nadruk op regionale of zelfs lokale oplossingen.
Terug naar Europa: De toename van insourcing
Eén van de meest zichtbare veranderingen die we al beginnen te zien, is de trend van insourcing. Bedrijven kiezen er steeds vaker voor om delen van hun productie, technologie en supply chains terug te halen naar Europa of zelfs naar Nederland. Dit gebeurt niet alleen om de risico’s van geopolitieke spanningen en pandemieën te beperken, maar ook om meer controle te hebben over hun processen en afhankelijkheden te verkleinen.
Het energiebeleid is hier een goed voorbeeld van. Europa wil minder afhankelijk zijn van het gas uit Rusland en van maritieme financiering door China. Door essentiële diensten en activiteiten terug te halen, kunnen bedrijven een hogere mate van zelfvoorzienendheid en stabiliteit bereiken.
Risicomanagement wordt proactiever
Wat bijzonder is aan risicomanagement als discipline, is dat het van nature al kijkt naar strategische risico’s, uitbestedingsrisico’s en andere belangrijke dreigingen. Maar wat we in de komende jaren zullen zien, is dat bedrijven niet langer alleen reactief zullen zijn. Het tijdperk van puur reageren op verstoringen loopt ten einde. Bedrijven zullen proactiever worden en maatregelen nemen voordat de risico’s zich voordoen.
De focus zal liggen op het beter beheersen van pandemische en geopolitieke risico’s. Dit vereist een grondige heroverweging van bestaande maatregelen en het implementeren van nieuwe strategieën om veerkracht op te bouwen in tijden van crisis. Bedrijven zullen hun leveranciers beter moeten monitoren, evalueren waar hun data wordt opgeslagen en wie verantwoordelijk is voor de aansturing van cruciale processen.
De rol van kritische leveranciers
Een ander belangrijk aspect van risicomanagement in 2025 zal de nauwe samenwerking met kritische leveranciers zijn. Bedrijven zullen niet alleen hun eigen risicomanagementprocessen versterken, maar ook van hun leveranciers eisen dat zij dit doen. Dit betekent dat leveranciers, maar ook hun subleveranciers, zullen moeten aantonen dat ze hun risicomanagementprocessen op orde hebben.
Deze verschuiving naar ketensamenwerking is van cruciaal belang. Als een subleverancier in de keten wordt getroffen door een incident, zoals een faillissement of een inbreuk op de beveiliging, kan dit grote gevolgen hebben voor de diensten die aan financiële instellingen worden geleverd. Het is daarom essentieel dat leveranciers hun keten scherp in beeld houden en dat incidenten direct worden gerapporteerd.
Conclusie: Een nieuwe realiteit voor risicomanagement
De wereld van risicomanagement evolueert snel. Bedrijven staan voor nieuwe uitdagingen, zoals pandemieën en geopolitieke spanningen, en moeten zich aanpassen aan een nieuwe realiteit waarin afhankelijkheden kritisch worden bekeken en risicobeheersing niet langer een optie is, maar een noodzaak.
De trend van insourcing, het proactiever aanpakken van risico’s en het samenwerken met leveranciers om de hele keten te versterken, zal bedrijven helpen om robuuster te worden in een steeds onvoorspelbaardere wereld. Risicomanagement wordt hét instrument om grip te houden op de toekomst.
“We zullen in de komende jaren als gevolg van kritisch risicomanagement andere maatregelen moeten nemen om pandemische en geopolitieke risico’s beter te beheersen. Dit zie je nu al gebeuren, doordat bedrijven delen van hun activiteiten terughalen naar Europa.” – Peter Koppenol Managing Partner, CPI